Click
here for the English version of this article
Het kwam als een donderslag bij heldere hemel: opeens kregen Rudy en Karin te horen dat er vier verschillende staatsvoogden waren aangewezen voor hun vier jonge kinderen. “Wij dachten dat het nog lang niet zover was dat de Wet voor Staatsvoogden zou worden aangenomen, dus we wisten niet wat we hoorden,” legt Rudy uit.
De aanleiding was een brief van hun huisarts dat alle vertrouwelijke medische gegevens van hun kinderen waren doorgestuurd naar vier anonieme staatsvoogden.
Karin: “Niemand houdt zoveel van mijn kinderen als ik. Ik ben hun moeder! Ik kan er gewoon niet bij dat de overheid vindt dat een wildvreemde het welzijn van mijn kind beter kan waarborgen dan ikzelf. Wat een ongelooflijke betutteling!”
Rudy voegt toe: “Dit lijkt alsof wij ergens van beschuldigd worden. De instanties vertrouwen er niet op dat wij het beste voor onze eigen kinderen voor hebben. Dit ondermijnt onze rol als ouders. In wat voor wereld leven wij als Big Brother bepaalt hoe onze kinderen opgevoed moeten worden?”
Dit verhaal is geen fictie, hoewel de namen veranderd zijn. De oorspronkelijke versie is het echte relaas van James en Rhianwen McIntosh, een leuk stel in Falkirk in Schotland. De ontwikkelingen die hieraan vooraf gingen worden nu ook in Nederland ingezet.
Is de Jeugdzorg wel in goede handen?
In normale en stabiele gezinnen kunnen kinderen en jongeren zich prima ontwikkelen en ontplooien, maar wat zijn de mogelijkheden als zich problemen voordoen? Een scheiding, verslaving van een gezinslid, geweld, een gevangenisstraf, ernstige lichamelijke of psychische ziekte van iemand in het gezin of van de jongere zelf: wanneer het welzijn van het kind in gevaar komt, kunnen het
Bureau Jeugdzorg en de
Raad voor de Kinderbescherming in actie komen. Een prima systeem wanneer het in goede handen is, maar helaas gaat er veel mis. Want deze instanties staan er bekend om dat zij vaak met zware hand regeren over de levens van kwetsbare kinderen en gezinnen, of dat er te laat of op de verkeerde manier ingegrepen wordt. Het is een verre van ideale situatie, en kan een absolute ramp zijn als het compleet fout gaat.
Oogluikende overheid
Tegen 2006 was er al veel kritiek geuit over de verreikende rol die deze instanties zich door de decennia toegeëigend hadden, vaak onder oogluikend toezicht van de overheid en de provincies. In 2009 vatte de
Nationale Ombudsman de monsterlijke groei van de vele uithuisplaatsingen, ondertoezichtstellingen met een steeds groter leger aan gezinsvoogden, maatschappelijk werkers, welzijnsteams en meer samen als "gedragsgestoord". Ouders stonden vaak machteloos wanneer ze hun kind zagen lijden onder de overmatige bemoeienissen van het zogenaamde zorgsysteem en de wrede arm van de Nederlandse kinderwet.
Het groeiende monster van de Jeugdzorg: nachtmerrie voor gemeenten
Totdat er een nieuwe wet werd aangenomen: de
Wet van 1 maart 2014 met de onmogelijk lange titel “inzake regels over de gemeentelijke verantwoordelijkheid voor preventie, ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en ouders bij opgroei- en opvoedingsproblemen, psychische problemen en stoornissen”. Deze nieuwe Jeugdwet was bedoeld om de jeugdzorg te decentraliseren: van de overheid (en provincie) met haar machtige landelijke instellingen en organen naar gemeenten. Dichterbij, met kortere lijntjes naar de benodigde zorg en dus goedkoper, werd er gezegd.
Gemakshalve werden de budgetten alvast flink ingekort, en moesten de gemeenten zich maar zien te redden zonder veel voorbereiding, zonder goed personeel en zonder de middelen die nodig waren om het nog steeds groeiende monster van jeugdzorg vorm te kunnen geven, terwijl de groep jongeren en gezinnen die hulp nodig hebben ook blijft groeien.
Het resultaat was een nog grotere chaos, met nog langere wachttijden en nog meer schrijnende gevallen van geïsoleerde en vaak suïcidale jongeren.
De problemen kunnen nu ook gevoeld worden door een brede laag van de bevolking, want hoe dichten de gemeenten het financiële gat dat is ontstaan? Moeten er bibliotheken en zwembaden gesloten worden? Moeten de gemeentelijke belastingen omhoog? Lopen gemeenten gevaar om failliet te gaan?
Politici in debat
Wat is er fout gegaan? Welke Haagse politici waren er eigenlijk verantwoordelijk voor, en waren er geen onderzoeken of rapporten die de situatie hadden kunnen voorzien?
Op 5 juni 2019 was er een plenair debat in de Tweede Kamer waar deze prangende vragen gesteld werden. Het onderwerp was:
Integrale aanpak van hulp aan kwetsbare kinderen en jongeren.
Nieuw idee uit Schotland: profileren van ALLE kinderen
Maar eerst een kijkje in de gemeente Tilburg, waar de gemeente het vraagstuk op een innovatieve manier probeerde op te lossen: via de zogenaamde
Kansencirkel.
De Kansencirkel is een idee dat afkomstig is uit Schotland, waar het een
Wellbeing Wheel heet. Het is een scorekaart waarmee het welzijn van het kind beoordeeld kan worden onder het mom van
Getting It Right For Every Child (GIRFEC). Zo wordt er een profiel aangemaakt waar een jeugdbeschermer of persoonlijk zorgverlener mee aan de slag kan om eventueel actie te ondernemen. De gegevens van kind en gezin worden nu door alle betrokken instanties gedeeld om de zorg optimaal te kunnen verlenen.
Venijnig addertje onder het gras
Het klinkt misschien mooi, maar er zit een venijnig addertje onder het gras: in Schotland neemt een zogenaamde Named Person het over van de ouders om elk kind door middel van een Wellbeing Wheel te profileren. En dit gaat ver: niet alleen kinderen met een gerechtelijke ondertoezichtstelling worden op deze manier in kaart gebracht, maar ALLE kinderen worden zo onder de vleugels van hun ouders weggehaald. De Named Person is in feite een staatsvoogd die nu kan beslissen over schoolkeuze, medische behandelingen, contacten tussen broertjes en zusjes en ga zo maar door. Een behandeling kan ingezet of afgebroken worden zonder dat de ouders hier iets over te zeggen hebben: de Named Person heeft van de Schotse overheid de ouderlijke macht gekregen. Stilletjes, in het geniep en onder de radar.
Kayley was hoogzwanger van haar tweede kindje en bijna uitgeteld. Haar gezinsvoogd had haar trouw bijgestaan met raad en daad, en er was gaandeweg een vertrouwensband ontstaan tijdens de talrijke thuisbezoeken. Tijdens een ingeplande risicoanalyse had Kayley zich zelfs laten ontvallen dat ze zich af en toe een beetje gestrest en zelfs somber voelde, maar dat deze dipjes altijd vanzelf weer over gingen.
Tot haar verbazing mocht ze opeens niet meer in de kleine kliniek in de buurt bevallen, maar werd ze doorverwezen naar een groter ziekenhuis in de stad met als reden dat daar ook een psychiatrische afdeling beschikbaar was. Voor het geval dat.
Kayley volgde het advies op, maar stond direct na de bevalling van haar zoontje voor een tweede verrassing: ze mocht pas naar huis na een gesprek met een maatschappelijk werker, een coach en een kraamdeskundige. Alles was geregeld en voorgeschreven door haar staatsvoogd. Kayley ging hier niet mee akkoord. “Veel te overdreven, dat bepaal ik zelf wel, ik ga naar huis.” Toen kwam de klap op de vuurpijl: Kayley mocht haar pasgeboren zoontje niet meenemen.
Ze bond in, en het lukte om heelhuids met de baby thuis te komen, maar Hayley liet het hier niet bij zitten en vroeg inzage in haar gegevens. Tot haar grote ontsteltenis ontdekte ze dat haar dossier bestond uit 120 pagina's vol met geheime opnames en aantekeningen van elk aspect van haar leven.
Opleggen van gedachtegoed: op welke manier duwen we het door de strot van Nederland?
Dit systeem wordt nu in Tilburg getest, terwijl er druk reclame gemaakt wordt bij andere Nederlandse gemeenten en organisaties die met de jeugd te maken hebben. Bijvoorbeeld op deze zogenaamde
verdiepingsochtend in november 2018 in Tilburg. Op deze bijeenkomst lieten het
Nederlands Jeugdinstituut en de Schotse
Who Cares Scotland (wie verzint nou zo'n naam?) zien hoe deze dictatoriële aanpak door de politiek en invloedrijke organisaties in Nederland door de strot van de bevolking geduwd kan worden. Opleggen van het gedachtengoed en de werkwijze van GIRFEC werkt niet. “Het moet groeien, van onderaf. Als mensen dat willen,” legt de Schotse GIRFEC ambassadeur Ronnie Hill uit. “Pas dan kun je verandering bewerkstelligen, van cultuur, van systeem en van praktijk.”
GIRFEC in Schotland werd een drama
Maar was GIRFEC met haar Named Persons en Wellbeing Wheels dan zo'n doorslaand succes in Schotland? Integendeel. Het werd een drama. Want zodra ouders de zware hand van de staat zagen, stapten ze gezamenlijk naar de rechter en uiteindelijk in hoger beroep naar het Hooggerechtshof van het Verenigd Koninkrijk, dat ook (voor civiele zaken) over Schotland gaat. De
uitspraak van de hoge rechters was niet mals:
Een totalitair regime zal altijd eerst proberen om voor de kinderen te gaan, om afstand te scheppen van de subversieve en gevarieerde invloed van het gezin, en om ze te indoctrineren in een machtshebbersvisie van de wereld. (blz. 33)
Het was de
nekslag voor GIRFEC: hun hondsbrutale inmengingen in gezinnen en de daarmee gepaard gaande ongebreidelde data opslag is door de hoge rechter onrechtmatig en ongeoorloofd verklaard, maar desondanks worden deze praktijken
nog steeds voortgezet op Schots gemeentelijk niveau. Gaan we deze wanpraktijken nu ook in Nederland beleven?
Het Kamerdebat in de juiste context
Met deze Schotse ontwikkelingen in beeld kunnen de aanbevelingen van de Kamerleden tijdens het debat van 5 juli nu in een andere context gezet worden. Een greep uit alle uitspraken:
Mevrouw M. Agema van de PVV :
"Misschien moeten we de hele decentralisatie wel terugdraaien."
De heer H.P.M. Hijink van de SP:
"Kijk naar het voorbeeld in Heerlen: wijkteam met een andere werkwijze."
"Een persoonlijke zorgverlener voor elke jongere met een hulpbehoefte — wat vindt de minister hiervan?"
(Minister Hugo de Jonge lacht hier veelbetekenend)
De heer R. Raemakers van D66:
"Eén persoon in het wijkteam. Eerder signaleren, eerder helpen."
Mevrouw J.Z.C.M. Tielen van de VVD:
"We moeten toe naar passende jeugdhulp. Er wordt teveel over de kinderen gepraat en niet met ze. Jongeren moeten een stem hebben."
"Eén coördinerend hulpverlener die ook afstemt hoe zorg wordt geleverd. Daarin zit veel winst."
De heer H.P.M. Hijink van de SP:
"Hoe kan een ambtenaar bepalen wat goed is voor een kind? Een ambtenaar is niet dichtbij genoeg. Liever iemand die thuis ziet was de oplossing is. Zorgverleners die de kinderen kennen en zien."
De heer J.S. Voordewind van de ChristenUnie:
"Al vóór het begin van eventuele problemen ondersteuning geven. Vroegtijdig ingrijpen. Meer gezinshulp, minder doorverwijzingen via de huisarts."
Het pad naar de invoering van de staatsvoogd
Het debat leek alsof er veel meningsverschillen waren, maar de Kamerleden volgden allemaal een opvallende herkenbaar pad: het pad naar de staatsvoogd die tussen de ouders en het kind staat, die dicht op de huid van het kind zit, die in het gezin prominent aanwezig is ook al zijn er geen problemen, die de hand op de knip heeft en die paal en perk stelt aan wat de ouders eventueel willen.
Vier dringende vragen voor minister Hugo de Jonge
Ter afsluiting van dit artikel blijven er vier dringende vragen over voor minister Hugo de Jonge die NIET in het debat gesteld waren:
1. Is de chaos in de Jeugdzorg met opzet veroorzaakt om een weg te banen voor een Nederlandse versie van het Named Person Scheme?
Mevrouw Agema kwam aardig in de buurt van deze observatie: "Is de decentralisatie een debacle geworden en niet het begin van deze transformatie? … Financiële tekorten waren funest en maakten het falen wel zeker … [De afgelopen vijf jaar van transitie naar decentralisatie] waren nep … Dogma, leugens, bedrog. Al vijf jaar lang belazeren ze de boel. Smerige politiek."
2. Is minister Hugo de Jonge op de hoogte van de uitspraak van het Hooggerechtshof in het Verenigd Koninkrijk over de onrechtmatigheid van het Named Person Scheme?
3. Weet minister Hugo de Jonge dat er nog een petitie bij het Schotse parlement ligt om een openbaar onderzoek uit te voeren inzake de schade die aan burgers berokkend is door de (inmiddels onrechtmatig verklaarde) gegevensuitwisseling tussen publieke instanties in het kader van het GIRFEC-schema?
4. Heeft minister Hugo de Jonge al gekeken naar het feit dat zijn plannen, die op de Schotse GIRFEC geënt zijn, onmogelijk in enige rechtsvorm te passen zijn?
Want in Schotland zijn ze nog steeds van God los bezig. Schotse gemeenten en de Schotse jeugdinstanties hebben
lak aan mensenrechten en de rechten van het kind. Tot op de dag van vandaag worden kinderen van hun ouders gescheiden, autistische jongeren uit hun vertrouwde omgeving losgerukt, normale jongeren opgesloten in inrichtingen en veel meer van zulke wantoestanden die zijn veroorzaakt door machtsbeluste en geïndoctrineerde Named Persons. Alle wetten die de Schotse burgers en kinderen moeten beschermen worden genegeerd en met de voeten betreden. Toch staan deze wetten als een huis en zijn ze niet te omzeilen. Ook in Nederland niet. Minister Hugo de Jonge, heeft u ook zulke snode plannen?
Welzijn voor de staat of welzijn voor de jeugd?
Minister de Jonge, hoe kunt u verklaren dat het lijkt alsof de hele jeugdzorg met opzet in een wanstaltige crisis is gestort om een sinister doel te bereiken?
Er zijn intussen onschuldig lijkende moties ingediend voor o.a. het terugdraaien van de decentralisatie van de jeugdzorg en voor een preventieregeling die de invoering van een soortgelijk verstikkend jeugdstelsel als de Schotse GIRFEC Named Person Scheme mogelijk zouden kunnen maken. Er wordt op dinsdag 11 juni over gestemd. Hoe gaat de politiek stemmen? Want op dit moment lijkt het alsof minister de Jonge liever gaat voor de welzijn van de staat dan voor het welzijn van de Nederlandse jeugd.
Meer informatie:
Transitiecommissie Stelselherziening Jeugdzorg: slechts 7 van de 40 punten voor het invoeren van de decentralisatie waren positief
Alle brandbrieven en protesten op een rijtje
